Η ξυλιτόλη υπάρχει εδώ και 125 περίπου χρόνια και ανακαλύφθηκε στη Γερμανία από τον χημικό Emil Fischer. Ωστόσο, λόγω της εκτεταμένης έλλειψης ζάχαρης στη Φινλανδία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, έλαβε τεράστια φήμη ως υποκατάστατο γλυκαντικό.
Μόλις μερικά χρόνια αργότερα οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι εκείνοι που είχαν καταναλώσει ξυλιτόλη είχαν πολύ καλύτερη υγεία από εκείνους που δεν κατανάλωναν! Αυτό το άρθρο θα περιγράψει γιατί και πώς η ξυλιτόλη είναι ένα ανώτερο γλυκαντικό σε σχέση με τη ζάχαρη και άλλες εναλλακτικές ουσίες.
Τι είναι η ξυλιτόλη;
Η ξυλιτόλη είναι μια αλκοόλη σακχάρου και παρά την κατάταξη της, δεν είναι ούτε ζάχαρη (υδατάνθρακα) ούτε αλκοολούχο ποτό! Είναι στην πραγματικότητα μια λευκή, υδατοδιαλυτή οργανική ένωση που παράγεται από ζάχαρη με 5 άτομα άνθρακα και 5 υδροξυλομάδες, η οποία θεωρείται ευρέως ως μια φυσική και υγιής εναλλακτική λύση της ζάχαρης και άλλων γλυκαντικών.
Η οικονομική αξία της ξυλιτόλης κυμαίνεται μεταξύ 90-340 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, και κάθε ένας από εμάς "κατασκευάζει" 5-15g την ημέρα μέσα στο σώμα μας ως ενδιάμεσο προϊόν όταν μεταβολίζουμε τους υδατάνθρακες. Η ξυλιτόλη βρίσκεται επίσης σε μικρές ποσότητες σε διάφορα φρούτα και λαχανικά (όπως δαμάσκηνα, φράουλες, κουνουπίδια και σπανάκι).
Σε σύγκριση με άλλα γλυκαντικά, η ξυλιτόλη έχει τον ίδιο βαθμό γλυκαντικής ισχύος με το γλυκότερο γλυκαντικό (σακχαρόζη) και έχει το ένα τρίτο των θερμίδων της κανονικής ζάχαρης. Είναι σαφές λοιπόν γιατί πολλοί κατασκευαστές προτιμούν την ξυλιτόλη στην παραγωγή των τροφίμων και των φαρμακευτικών τους προϊόντων.
Γιατί χρησιμοποιείται η ξυλιτόλη;
Οι βιομηχανίες τροφίμων και φαρμάκων χρησιμοποιούν ευρέως την ξυλιτόλη λόγω των πλεονεκτημάτων της. Η κυριότερη εφαρμογή της ξυλιτόλης είναι στην παραγωγή αγαθών για οδοντιατρική περίθαλψη, καθώς η ξυλιτόλη έχει καταπληκτική επίδραση στην αναστολή της ανάπτυξης των βακτηρίων που ευθύνονται για τη φθορά των δοντιών. Αυτός ο ρόλος στην πρόληψη της φθοράς των δοντιών καθιστά την ξυλιτόλη ένα εκπληκτικό συστατικό για οδοντιατρικά προϊόντα όπως οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα. Θα εξετάσουμε τώρα τις χρήσεις σε τρόφιμα, φάρμακα καθώς και άλλες χρήσεις αυτού του εκπληκτικού γλυκαντικού με περισσότερες λεπτομέρειες.
Ποια τα πλεονεκτήματα από την ξυλιτόλη;
#1 Ξυλιτόλη και ευαισθησία στην ινσουλίνη
Η ξυλιτόλη χρησιμοποιείται συχνά ως γλυκαντικό αλλά χωρίς να έχει αρνητική επίδραση στην ινσουλίνη, όπως συμβαίνει με άλλα γλυκαντικά προϊόντα.
Λόγω του γεγονότος ότι η ξυλιτόλη δεν μεταφέρεται ενεργά μέσω των εντέρων, μεταβολίζεται ανεξάρτητα από την ινσουλίνη και ως εκ τούτου έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Παράλληλα, έχει πολύ μικρή αρνητική επίδραση στα επίπεδα γλυκόζης αίματος και ινσουλίνης. Έτσι, είναι μια τέλεια επιλογή γλυκαντικών για άτομα με διαβήτη, καθώς μπορεί να αντικαταστήσει τη ζάχαρη και βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, των επιπέδων των λιπιδίων και ακόμη και του ελέγχου του βάρους.
Μια μελέτη εξέτασε την επίδραση των 30mg ημερησίως της ξυλιτόλης που καταναλώνεται σε μια κανονική διατροφή σε σύγκριση με 30g σακχαρόζης (επιτραπέζια ζάχαρη). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ξυλιτόλη μείωσε τόσο την γλυκόζη αίματος όσο και την ανταπόκριση στην ινσουλίνη.
#2 Ξυλιτόλη και έλεγχος βάρους
Άλλες μελέτες έχουν καταδείξει την επίδραση της ξυλιτόλης στο σωματικό λίπος και τα επίπεδα λιπιδίων και έδειξαν ότι η υποκατάσταση της ζάχαρης με ξυλιτόλη είχε ευεργετική πτώση στον καταβολισμό λίπους. Αυτό, ωστόσο, δεν είναι το μόνο πλεονέκτημα της μετάβασης στην ξυλιτόλη για όσους από εσάς θέλετε να ελέγξετε το σωματικό σας βάρος.
Αρχικά, τα πλεονεκτήματα της διατήρησης σταθερών επιπέδων του ζαχάρου στο αίμα μπορού να αυξήσουν τον κορεσμό και να μειώαουν τις πιθανότητες για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας. Η ξυλιτόλη επιβραδύνει την γαστρική εκκένωση, πράγμα που βοηθά στην αποτροπή της πείνας. Επιπλέον, λόγω του γεγονότος ότι η ξυλιτόλη δεν απορροφάται πλήρως από το πεπτικό μας σύστημα, διατηρείται σταθερή ροή ενέργειας. Αυτό βοηθά στη μείωση της επιθυμίας για υδατάνθρακες για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών και έχει αποδειχθεί ότι αποτρέπει την υπερβολική κατανάλωση φαγητού.
Επιπλέον, έρευνες σε ποντίκια έδειξαν ότι η ξυλιτόλη μπορεί να είναι αποτελεσματική στην πρόληψη της παχυσαρκίας που προκαλείται από τη διατροφή.
#3 Η ξυλιτόλη στην παραγωγή τροφίμων
Η πιο κοινή χρήση της ξυλιτόλης στην παραγωγή τροφίμων είναι για να βελτιωθεί η διάρκεια ζωής, να δώσει ζωντάνια στο χρώμα και να βελτιώσει τη γεύση των προϊόντων. Είναι σημαντικό ότι, επειδή δεν υφίσταται την αντίδραση Millard - η οποία είναι μια αντίδραση μεταξύ των αμινοξέων και των σακχάρων για να δώσει μια συγκεκριμένη γεύση σε τρόφιμα με "καφέ" απόχρωση - δεν μειώνει τη θρεπτική αξία των πρωτεϊνών στο φαγητό.
Συχνά χρησιμοποιείται σε ζαχαροπλαστεία (παραλλαγές χωρίς ζάχαρη) όπως τσίχλες, σοκολάτες, γλυκά και ζελέ. Η συμπερίληψή του μπορεί να δώσει μια ξεχωριστή γρήγορη δράση γλυκύτητας και ευχάριστη αίσθηση "ψύξης".
#4 Φαρμακευτικές χρήσεις της ξυλιτόλης
H ξυλιτόλη χρησιμοποιείται και σε φαρμακευτικά προϊόντα όπως σιρόπια για το βήχα ή βιταμίνες. Είναι ενδιαφέρον ότι τα πλεονεκτήματα της ξυλιτόλης για τα δόντια την καθιστούν μια σημαντική προσθήκη στα φάρμακα, αφού προσφέρουν μια γλυκιά γεύση ώστε τα παιδιά να λάβουν την φαρμακευτική τους αγωγή, ενώ παράλληλα προστατεύουν τα δόντια τους μετά το βούρτσισμα.
Αυτα τα πλεονεκτήματα για τα δόντια οφείλονται στο γεγονός ότι η ξυλιτόλη είναι αντι-τερηδονογονική και αποτρέπει τη φθορά των δοντιών. Έχει βρεθεί ακόμη ότι μειώνει τα επίπεδα μολύνσεων των αυτιών στα παιδιά που μασούν τσίχλες με ξυλιτόλη
Ασφάλεια και δοσολογία
Όλες οι μορφές χορήγησης ξυλιτόλης έχουν δειχθεί ότι παρουσιάζουν πολύ χαμηλά επίπεδα τοξικότητας καθιστώντας αυτό το γλυκαντικό πολύ ασφαλές στην κατανάλωση. Μέχρι σήμερα, έχει βρεθεί ότι δεν υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες και ιδιαίτερα δοσολογίες μέχρι 15 g ημερησίως έχουν χρησιμοποιηθεί σε κλινικές μελέτες με μόνο θετικά αποτελέσματα. Στην ουσία, μπορείτε να είστε ελεύθεροι να χρησιμοποιήσετε αυτό το γλυκαντικό ευρέως χωρίς παρενέργειες.
Με λίγα λόγια
Αρκετοί άνθρωποι όταν κόβουν τη ζάχαρη από τη διατροφή τους ή άλλα γλυκαντικά (ενώ μειώνονται οι θερμίδες) αντιμετωπίζουν αλλαγές στην ευαισθησία στην ινσουλίνη και πολλές φορές παίρνουν βάρος.
Η ξυλιτόλη είναι μοναδική στο ότι όχι μόνο είναι κατάλληλη για την ευαισθησία στην ινσουλίνη, είναι επίσης ωφέλιμη για τα δόντια μας ενώ μας επιτρέπει να απολαύσουμε γλυκά τρόφιμα χωρίς ενοχές και τύψεις!
Τα άρθρα μας προορίζονται για εκπαιδευτικούς και πληροφοριακούς σκοπούς και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως ιατρικές συμβουλές. Για οποιαδήποτε διευκρίνηση, είτε αλλαγές στο διατροφικό σας πρόγραμμα είτε λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος διατροφής, συμβουλευτείτε τον προσωπικό σας επαγγελματία διατροφολόγο ή γιατρό.