Το σώμα σου αποτελείται από δισεκατομμύρια δομικά στοιχεία που λειτουργούν από κοινού για να σε κρατήσουν αποτελεσματικό. Ένα τέτοιο συστατικό είναι το αμινοξύ Ν-Ακετυλο L-Τυροσίνη. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους μπορεί να θέλεις να καταναλώσεις L-Τυροσίνη, αλλά και ορισμένοι παράγοντες που πρέπει να λάβεις υπόψη εκ των προτέρων. Λοιπόν, πρέπει να παίρνεις αυτό το συμπλήρωμα; Ας το αναλύσουμε.
Περιεχόμενα
- Τι είναι η L-Τυροσίνη;
- Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της Ν-Ακετυλο L-Τυροσίνη και της L-Τυροσίνη;
- Οφέλη L-Τυροσίνης
- Χρήσεις L-Τυροσίνης
- Παρενέργειες L-Τυροσίνη
- Δοσολογία L-Τυροσίνης
Τι είναι η L-Τυροσίνη;
Η L-Τυροσίνη είναι ένα φυσικά, μη απαραίτητο αμινοξύ, που σημαίνει ότι το σώμα σου απορροφά φυσικά τυροσίνη από τα τρόφιμα.
Αναπτύχθηκε στο σώμα σου από φαινυλαλανίνη, ένα άλλο αμινοξύ. Η L-Τυροσίνη παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή νευροδιαβιβαστών από το σώμα σου (χημικές ουσίες που μεταδίδουν νευρικές ώσεις) όπως η ντοπαμίνη και η νοραδρεναλίνη.1
Η τυροσίνη βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των άπαχων πρωτεϊνών όπως το κοτόπουλο, τα αυγά, το ψάρι και η βρώμη ολικής αλέσεως. Επίσης, υπάρχει σε γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της Ν-Ακετυλο L-Τυροσίνη και της L-Τυροσίνης;
Η τυροσίνη διατίθεται σε δύο κύριες μορφές. Η πρώτη ονομάζεται N ακετυλο L-τυροσίνη και η δεύτερη, L-τυροσίνη. Η διαφορά μεταξύ τους είναι η βιοδιαθεσιμότητά τους, που ουσιαστικά σημαίνει πόσο εύκολα μπορεί να την χρησιμοποιήσει ο οργανισμός.
Η πρώτη είναι πιο υδατοδιαλυτή και επομένως έχει χαμηλότερο ρυθμό μετατροπής στο σώμα σου και άρα απαιτείται περισσότερη ποσότητα. Γι' αυτό η L-τυροσίνη είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μορφή για συμπλήρωση. 2
Οφέλη L-Τυροσίνης
1. Η L-Τυροσίνη μπορεί να βελτιώσει τη διάθεσή σου
Η L-τυροσίνη είναι πρόδρομος της ορμόνης ντοπαμίνης ("ορμόνη της χαράς") και έτσι η L-τυροσίνη μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κακής διάθεσης.
Σε υγιή άτομα, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι κάτω από στρεσογόνες συνθήκες, π.χ. έκθεση σε υπερβολικό κρύο για αρκετές ώρες, η τυροσίνη μπορεί να αποτρέψει την υπερβολική πτώση της διάθεσης. 4 Δεν είναι σαφές εάν αυτά τα ευρήματα μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινή ζωή. Ωστόσο, εάν διανύεις μια ιδιαίτερα αγχωτική περίοδο, η L-τυροσίνη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάντλησης των κατεχολαμινών, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη της πτώσης της διάθεσής σου πολύ χαμηλά. 1
3. Μπορεί να αυξήσει την ικανότητα άσκησης στη ζέστη
Η αυξημένη διαθεσιμότητα ντοπαμίνης έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την ανοχή στην άσκηση σε συνθήκες υψηλής θερμότητας.
Σε μια μελέτη που διερεύνησε τις επιπτώσεις της τυροσίνης ενώ οι συμμετέχοντες έκαναν ποδήλατο σε θερμοκρασία 30 βαθμών, διαπιστώθηκε ότι όσοι λάμβαναν το συμπλήρωμα τυροσίνης ήταν σε θέση να αντέξουν 15% περισσότερο, κατά μέσο όρο. 5 Ωστόσο, αυτά τα αποτελέσματα βρέθηκαν μόνο σε μία μελέτη και τα αποτελέσματα στο σύνολό τους είναι ασαφή. 2
Με βάση αυτό, η λήψη συμπληρωμάτων L-τυροσίνης μπορεί να αξίζει να εξεταστεί κατά τη διάρκεια των ζεστών καλοκαιρινών μηνών εάν προπονείσαι/αγωνίζεσαι σε ζεστό κλίμα. Ωστόσο, μην περιμένεις θαυματουργές βελτιώσεις στην απόδοση.
3. Μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη και τη γνωστική ικανότητα κατά τη διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων
Κάτω από οξύ στρες, όπως αλλαγές θερμοκρασίας και στέρηση ύπνου, υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η L-τυροσίνη μπορεί να αποτρέψει την εξάντληση των κατεχολαμινών κατά του στρες, όπως η ντοπαμίνη.1
Ωστόσο, τα αποτελέσματα εξαρτώνται από το πόσο αγχωτική είναι η κατάσταση και αν είναι αρκετά αγχωτική ώστε να εξαντληθούν οι κατεχολαμίνες. Έτσι, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι δεν είναι τόσο αποτελεσματική σε καθημερινές καταστάσεις.
Χρήσεις L-Τυροσίνης
Η L-Τυροσίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βελτιωμένη εγρήγορση και συγκέντρωση.
Έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική σε αυτό, βοηθώντας το σώμα σου να αντιμετωπίσει τις βλαβερές συνέπειες που μπορεί να έχει το στρες στο σώμα σου σε ακραίες, αγχωτικές περιβαλλοντικές καταστάσεις. Λόγω του ρόλου του στην παραγωγή ντοπαμίνης, το συμπλήρωμα τυροσίνης έχει διερευνηθεί για να διαπιστωθεί εάν βελτιώνει τη διάθεση.
Όπως επισημάνθηκε προηγουμένως, τα αποτελέσματα είναι ανάμεικτα, με τις βελτιώσεις που φαίνονται να πραγματοποιούνται μόνο σε αγχωτικές συνθήκες όπως η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες. Για παράδειγμα, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η λήψη συμπληρωμάτων τυροσίνης σε όσους ζούσαν στην Ανταρκτική για μεγάλα χρονικά διαστήματα βοήθησε στην πρόληψη της μείωσης της διάθεσης. 7
Με βάση αυτό, η τυροσίνη μπορεί να αξίζει να εξεταστεί εάν διαπιστώσεις ότι η διάθεσή σου πέφτει κατά τους κρύους, χειμερινούς μήνες.
Ως συμπλήρωμα αθλητικής απόδοσης, η L-Tyrosine μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ικανότητας να συνεχίζεις να κινείσαι ακόμα και σε υπερβολική ζέστη. 5 Ωστόσο, και πάλι τα στοιχεία είναι ανάμεικτα.
Καθώς είναι πρόδρομος σε ουσίες όπως η επινεφρίνη, η νορεπινεφρίνη και η ντοπαμίνη (οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν στην επιτάχυνση του μεταβολισμού), έχει προταθεί ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απώλεια κιλών και την καύση θερμίδων. Δυστυχώς, υπάρχει πολύ περιορισμένη έρευνα για να υποστηρίξει αυτόν τον ισχυρισμό.
Παρενέργειες L-Τυροσίνης
Η μακροχρόνια συμπλήρωση τυροσίνης φαίνεται να είναι ασφαλής σε υγιή άτομα. 1 Ωστόσο, για όσους υποφέρουν με ορισμένες ιατρικές παθήσεις, μπορεί να υπάρχουν παρενέργειες.
Επομένως, είναι σημαντικό να συμβουλευτείς το γιατρό σου πριν καταναλώσεις συμπλήρωμα L-Τυροσίνης.
Δοσολογία L-Τυροσίνης
Τα στοιχεία είναι επί του παρόντος αρκετά περιορισμένα για τη βέλτιστη δόση L-τυροσίνης και η κατάλληλη δόση εξαρτάται από τον λόγο που την χρειάζεσαι.
Στην έρευνα, οι δόσεις κυμαίνονται από 500 mg έως 12 g την ημέρα. 1 Ωστόσο, οι δόσεις πάνω από 1 g την ημέρα είναι απίθανο να προσφέρουν μεγάλο πρόσθετο όφελος, επομένως ως γενικός οδηγός, μια δόση μεταξύ 0,5g-1g θα ήταν κατάλληλη για τους περισσότερους ανθρώπους. 1
Με λίγα λόγια
Η L-Τυροσίνη είναι ένα φυσικό, μη απαραίτητο αμινοξύ, το οποίο μπορεί να συμπληρωθεί μαζί με μια ισορροπημένη διατροφή για όποιον ασχολείται με ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα φυσικής προπόνησης. Είναι επίσης πρόδρομος της θυροξίνης και της τριιωδοθυρονίνης. Είναι γνωστό ως συμπλήρωμα απώλειας βάρους, καθώς και ως ρυθμιστής της διάθεσης, που μπορεί να βοηθήσει με τα συμπτώματα της εποχικής συναισθηματικής διαταραχής.
Αλλά είναι πάντα σημαντικό να συμβουλευτείς το γιατρό σου πριν πάρεις αυτό το συμπλήρωμα ώστε να βεβαιωθείς ότι είναι μια καλή επιλογή για εσένα.
Τα άρθρα μας προορίζονται για εκπαιδευτικούς και πληροφοριακούς σκοπούς και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως ιατρικές συμβουλές. Για οποιαδήποτε διευκρίνηση, είτε αλλαγές στο διατροφικό σας πρόγραμμα είτε λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος διατροφής, συμβουλευτείτε τον προσωπικό σας επαγγελματία διατροφολόγο ή γιατρό.
1. Jongkees BJ, Hommel B, Kühn S, Colzato LS. “Effect of tyrosine supplementation on clinical and healthy populations under stress or cognitive demands”–A review. J Psychiatr Res. 2015 Nov;70:50-7. doi: 10.1016/j.jpsychires.2015.08.014. Epub 2015 Aug 25. PMID: 26424423.
2. Hoffer LJ, Sher K, Saboohi F, Bernier P, MacNamara EM, Rinzler D. “N-acetyl-
L-tyrosine as a tyrosine source in adult parenteral nutrition.” JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2003 Nov-Dec;27(6):419-22. doi: 10.1177/0148607103027006419. PMID: 14621123.
3. Gelenberg AJ, Wojcik JD, Falk WE, Baldessarini RJ, Zeisel SH, Schoenfeld D, Mok GS. “Tyrosine for depression: a double-blind trial.” J Affect Disord. 1990 Jun;19(2):125-32. doi: 10.1016/0165-0327(90)90017-3. PMID: 2142699.
4. Banderet LE, Lieberman HR. “Treatment with tyrosine, a neurotransmitter precursor, reduces environmental stress in humans.” Brain Res Bull. 1989 Apr;22(4):759-62. doi: 10.1016/0361-9230(89)90096-8. PMID: 2736402.
5. Tumilty L, Davison G, Beckmann M, Thatcher R. “Oral tyrosine supplementation improves exercise capacity in the heat.” Eur J Appl Physiol. 2011 Dec;111(12):2941-50. doi: 10.1007/s00421-011-1921-4.
6. Bloemendaal M, Froböse MI, Wegman J, et al. “Neuro-Cognitive Effects of Acute Tyrosine Administration on Reactive and Proactive Response Inhibition in Healthy Older Adults.” eNeuro. 2018;5(2):ENEURO.0035-17.2018
7. Palinkas LA, Reedy KR, Smith M, Anghel M, Steel GD, Reeves D, Shurtleff D, Case HS, Van Do N, Reed HL. “Psychoneuroendocrine effects of combined thyroxine and triiodothyronine versus tyrosine during prolonged Antarctic residence.” Int J Circumpolar Health. 2007 Dec;66(5):401-17. PMID:
18274206.
8. DiFrancisco-Donoghue J, Rabin E, Lamberg EM, Werner WG. “Effects of Tyrosine on
Parkinson's Disease: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial.” Mov Disord Clin Pract. 2014;1(4):348-353. Published 2014 Oct 23. doi:10.1002/mdc3.12082
Ο Liam είναι πιστοποιημένος αθλητικός διατροφολόγος στο International Society of Sport Nutrition και εγγεγραμένο μέλος στο British Dietetics Association’s Sport and Exercise Nutrition. Έχει πτυχίο Bachelor’s of Science σε Sport and Exercise Science και είναι απόφοιτος ISSN Diploma σε Applied Sport and Exercise Nutrition.
Ο Liam είναι ένας έμπειρος personal trainer και βοηθάει τους πελάτες του να φτάσουν τους fitness στόχους του με πρακτικές διατροφικές και προπονητικές συμβουλές οι οποίες βασίζονται σε έρευνα.
Στον ελεύθερο χρόνο του ο Liam έχει αγωνιστεί σε πολλούς αγώνες powerlifting, ενώ απολαμβάνει το περπάτημα, το ποδόσφαιρο και το να φτιάχνει συνεχώς νέες συνταγές. Μάθετε περισσότερα για την εμπειρία του Liam εδώ .
