Στον παρόν άρθρο θα μιλήσουμε για την κουρκουμίνη, η οποία αποτελεί το κύριο ενεργό συστατικό του κουρκουμά σε ποσοστό περίπου 80%. Σίγουρα θα έχετε ακούσει για τον κουρκουμά, ένα πορτοκαλοκίτρινο φυτό της Ανατολής που διαθέτει πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες για την ανθρώπινη υγεία. Μιλώντας για τα οφέλη της κουρκoυμίνης θεωρείται πως προσφέρει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, καταστέλλοντας μηχανισμούς που βλάπτουν τον οργανισμό και ενεργοποιώντας άλλους που τον ενισχύουν.
Ποια είναι τα οφέλη της κουρκουμίνης;
Κουρκουμίνη και μείωση του σωματικού λίπους
Έρευνες δείχνουν ότι η κουρκουμίνη φαίνεται ότι μειώνει τα επίπεδα του σωματικού λίπους,. Αυτό συμβαίνει επειδή αυξάνει τα επίπεδα τόσο της κυκλικής μονοφωσφορικής αδενοσίνης (cyclic AMP ή cAMP), όσο και της PGC-1 (μιας πρωτεΐνης που διαδραματίζει βασικό ρόλο στον ενεργειακό μεταβολισμό). Η σημασία αυτού είναι ότι η κυκλική μονοφωσφορική αδενοσίνη συνδέεται άμεσα με την απελευθέρωση του λίπους από τα λιποκύτταρα. Η PGC-1 προωθεί την ανάπτυξη νέων μιτοχονδρίων στα κύτταρα (μιτοχονδριακή βιογένεση). Τα μιτοχόνδρια είναι κυτταρικά οργανίδια σε σχήμα τσιγάρου τα οποία αποτελούν πηγή παραγωγής ενέργειας που οδηγεί στο ATP, καθώς επίσης και στην οξείδωση των λιπαρών οξέων μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται βήτα-οξείδωση. Η άσκηση από μόνη της , ιδιαίτερα η άσκηση αντοχής μπορεί να αυξήσει και τις δύο προαναφερθείσες ουσίες, αλλά έρευνες σε ζώα δείχνουν ότι αν παρέχεται κουρκουμίνη πριν την άσκηση, αυτή αυξάνει τα επίπεδα τους πιο πολύ από ότι τα αυξάνει μονάχα η άσκηση. Και πάλι πρέπει να επαναλάβουμε πως αν δεν μπορείτε να απορροφήσετε επαρκείς ποσότητες ελεύθερης ή ενεργής κουρκουμίνης, αυτά τα θετικά οφέλη δεν θα προκύψουν.
Αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση
Το γνωστό σε όλους μπαχαρικό κάρυ (Curry) είναι πλούσιο σε κουρκουμά, άρα και σε κουρκουμίνη, καθώς επίσης αποτελεί και ιδιαίτερα δημοφιλές συστατικό στην Ινδική κουζίνα. Δεν είναι τυχαίο πως σύμφωνα με στατιστικές η Ινδία παρουσιάζει τα λιγότερα ποσοστά φλεγμονώδων παθήσεων στον κόσμο. Ιδιαίτερα χαμηλά κατά αυτό τον τρόπο είναι και τα κρούσματα νευροεγκεφαλικών παθήσεων. Πολλοί νευροεπιστήμονες αποδίδουν αυτά τα χαμηλά ποσοστά στην μεγάλη κατανάλωση των Ινδών σε κάρυ. Όταν κάτι τέτοιο ερμηνευθεί βιοχημικά μπορεί να εξηγηθεί, καθώς : ερευνητικά δεδομένα έχουν δείξει πως αν επαρκείς ποσότητες κουρκουμίνης φτάσουν στον εγκέφαλο παρεμποδίζουν την δράση και καταστέλλουν δύο βασικές μη-φυσιολογικές πρωτεΐνες που σχετίζονται με το εγκεφαλικές παθήσεις ονόματι βήτα-αμυλοειδής και πρωτεΐνη Τau.
Μείωση των φλεγμονών και της αίσθησης του πόνου
Η κουρκουμίνη θεωρείται πως μειώνει το αίσθημα του πόνου, που εξηγεί γιατί η λήψη της προτείνεται συχνά για την αντιμετώπιση χρόνιων φλεγμονώδων παθήσεων , όπως η αρθρίτιδα. Επιφέρει επίσης αντιθρομβωτική και προστατευτική δράση στο εσωτερικό των αρτηριών, το ενδοθήλιο, διατηρώντας τις ελαστικές και μειώνοντας την πιθανότητα δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας. Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ακόμα και αν η κουρκουμίνη δεν απορροφηθεί, η απλή παρουσία της στο έντερο μπορεί να προσφέρει κάποια αντιφλεγμονώδη οφέλη σε καταστάσεις, όπως η νόσος του ευερέθιστου εντέρου.
Η κουρκουμίνη ανήκει στην οικογένεια των βοτάνων ginger, το οποίο ginger είναι επίσης γνωστό για την ανακούφιση γαστρεντερικών προβλημάτων και την μείωση της φλεγμονής. Ένας από τους κύριους τρόπους που η κουρκουμίνη είναι ικανή να μετριάζει την μη ελεγχόμενη φλεγμονή στο σώμα είναι ρυθμίζοντας την δραστηριότητα μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται Πυρηνικός Παράγοντας Κάπα-βήτα (NFK-B). Αυτή η πρωτεΐνη θεωρείται ισχυρός χημικός προωθητής φλεγμονώδων αντιδράσεων στο σώμα, και μεταξύ άλλων επιδράσεων μπορεί να οδηγήσει στον αυξημένο ρυθμό παραγωγής φλεγμονώδων κυτοκινών. Μέσω του περιορισμού της δράσης του Πυρηνικού Παράγοντα Β (NFK-B), η κουρκουμίνη καταστέλλει την δραστηριότητα και άλλων φλεγμονώδων ενζύμων, όπως η κυκλοοξυγενάση-2 (COX-2) και η μεταλλοπρωτεϊνάση-9 (MMP-9).
Μια έρευνα αμφισβητεί την δράση της
Μια in vitro έρευνα καταδίκασε την κουρκουμίνη ως ένα μη αποτελεσματικό συστατικό που δεν διαθέτει τις λεγόμενες θετικές επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο , η χρήση της κουρκουμίνης για τις θεραπευτικές της ιδιότητες τα τελευταία 4.000 χρόνια σε μέρη όπως η Κίνα, οι Αραβικές χώρες και η Ινδία, δείχνει ότι οι άνθρωποι στην διάρκεια των αιώνων που λάμβαναν κουρκουμίνη μέσω της διατροφής τους παρουσίαζαν σχεδόν ανοσία σε μια πληθώρα νοσημάτων.
Υπάρχουν αρνητικές πτυχές της κουρκουμίνης;
Η απορρόφηση της είναι το δύσκολο κομμάτι
Μια αρνητική πτυχή της κουρκουμίνης είναι η φτωχή απορροφησιμότητα της με την λήψη από το στόμα (per os). Κανείς δεν διαφωνεί με αυτά, αλλά εφόσον κάτι τέτοιο ισχύει πως γίνεται τόσοι άνθρωποι στην Ινδία να μην εμφανίζουν ασθένειες που σχετίζονται με την χρόνια φλεγμονή ; Η απάντηση βρίσκεται στο πως οι άνθρωποι αυτοί κατανάλωναν τα γεμάτα με κάρυ γεύματα τους. Σχεδόν πάντα συνόδευαν τα φαγητά με κάρυ με ζεστό λάδι.
Πως να αυξήσετε την απορρόφηση της κουρκουμίνης;
Προκύπτει λοιπόν ότι ο συνδυασμός της κουρκουμίνης με λάδι αυξάνει δραματικά την βιοδιαθεσιμότητα της. Για τον λόγο αυτό όταν λαμβάνετε κουρκουμίνη πρέπει να συνοδεύεται με κάτι λιπαρό, ειδάλλως η δραστικότητα της ελαχιστοποιείται από το συκώτι.
Πολλές εταιρείες γνωρίζοντας την φτωχή απορροφησιμότητα της σκέτης κουρκουμίνης, προωθούν προϊόντα που αναγράφουν την συγκεκριμένη ιδιότητα της προσφέροντας την μαζί με άλλες ουσίες. Η πιο συνηθισμένη είναι η πιπερίνη, η οποία παράγεται από την μαύρη πιπεριά. Η πιπερίνη είναι γνωστό ότι επηρεάζει την εντερική διαπερατότητα με τέτοιον τρόπο που πολλά δύσκολα προς την απορρόφηση τους συστατικά εμφανίζουν αυξημένη πρόσληψη από τους ιστούς όταν συνδυαστούν με αυτήν. Στην περίπτωση της κουρκουμίνης μια έρευνα έδειξε ότι ο συνδυασμός κουρκουμίνης με πιπερίνη οδηγεί σε 2.000% καλύτερη απορρόφηση κουρκουμίνης από το σώμα. Από την άλλη πλευρά μια πρόσφατη μελέτη σε ζώα έδειξε ότι ο παραπάνω συνδυασμός μπλοκάρει την αντιοξειδωτικές δράσης της κουρκουμίνης.
Συνοπτικά
Έχει πολυεπίπεδη δράση και η χρήση της προτείνεται ανεπιφύλακτα
Το να περιγράψουμε όλες τις ασθένειες και αρρώστιες που η κουρκουμίνη μπορεί να επιδρά θετικά πάνω απαιτεί την συγγραφή πολλών σελίδων. Όπως αναφέρθηκε και η μια έρευνα παραπάνω, όλες οι αμφιλεγόμενες έρευνες που απορρίπτουν τις θεραπευτικές ιδιότητες της κουρκουμίνης αποτελούν in vitro έρευνες, δηλαδή σε δοκιμαστικό σωλήνα κάτι που μπορεί να μην αντιπροσωπεύει αξιόπιστα το τι συμβαίνει μέσα στο σώμα. Μπορούμε αξιόπιστα να θεωρούμε την κουρκουμίνη ως μια πανίσχυρη, ευεργετική φυσική ουσία με σχεδόν φαρμακευτική δράση και για αυτό η λήψη της προτείνεται ανεπιφύλακτα ακόμα και σε μεγάλες ποσότητες, καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος κίνδυνος τοξικότητας.
Τα άρθρα μας προορίζονται για εκπαιδευτικούς και πληροφοριακούς σκοπούς και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως ιατρικές συμβουλές. Για οποιαδήποτε διευκρίνηση, είτε αλλαγές στο διατροφικό σας πρόγραμμα είτε λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος διατροφής, συμβουλευτείτε τον προσωπικό σας επαγγελματία διατροφολόγο ή γιατρό.