Μυϊκό πρήξιμο |Πως συμβάλλει στην μυϊκή ανάπτυξη ;
Η καλύτερη εξήγηση για το τι είναι το μυϊκό πρήξιμο είναι η παρακάτω : Όταν προκαλείτε σύσπαση σε κάποιον μυ καθώς κάνετε μια άσκηση, οι φλέβες που απομακρύνουν το αίμα συμπιέζονται, ενώ οι αρτηρίες που μεταφέρουν το αίμα στους μυς παραμένουν ανοικτές. Αυτό οδηγεί στην αυξημένη τοπική συγκέντρωση πλάσματος (το υγρό μέρος του αίματος). Η συνεχόμενη συμπίεση των αιμοφόρων αγγείων από τις μυϊκές συστολές προκαλεί την αύξηση στην διαφορά πίεσης μεταξύ τριχοειδών αγγείων (αρτηριακού άκρου) και μεσοκυττάριου υγρού, οδηγώντας στην εισροή πλάσματος στο μεσοκυττάριο υγρό (το οποίο «λούζει» όλα τα κύτταρα των ιστών του σώματος και από το οποίο αυτά παίρνουν και αφήνουν ουσίες). Καθώς το μεσοκυττάριο υγρό αυξάνεται σε όγκο, αναπόφευκτα δημιουργείται αυξημένη εξωκυτταρική πίεση που προωθεί την ροη του πλάσματος μέσα στο μυϊκό κύτταρο του ενεργού μυός (υπεραιμία). Η αυξημένη επαναρρόφηση του πλάσματος πίσω στο μυϊκό κύτταρο προκαλεί διόγκωση του κυττάρου, η οποία αναγνωρίζεται σαν πρήξιμο.
Ο μηχανισμός ενέργειας κατά την προπόνηση με βάρη συμβάλλει στην δημιουργία του μυϊκού πρηξίματος. Αυτό το σύστημα ενέργειας, δηλαδή η αναερόβια γλυκόλυση περιλαμβάνει την διάσπαση του αποθηκευμένου στους μυς γλυκογόνου, καθώς και την χρήση της γλυκόζης που κυκλοφορεί στο αίμα. Εφόσον το τυπικό πρόγραμμα προπόνησης bodybuilding αποτελείται από μέτριες προς υψηλές επαναλήψεις με περιορισμένα διαλείμματα μεταξύ των σετ, αυτό οδηγεί στην συγκέντρωση μεταβολικών προϊόντων, όπως το γαλακτικό οξύ (το οποίο αποτελεί εξαιρετική πηγή ενέργειας) και τα ανόργανα φωσφορικά ανιόντα (τα οποία επιφέρουν αίσθημα κόπωσης). Αυτή η συγκέντρωση καματογόνων ουσιών δρα ωσμωτικά, οδηγώντας στην είσοδο νερού στους μυς. Αυτό είναι επίσης γνωστό ως μεταβολικό στρες και προσελκύοντας νερό μέσα στον μυ αυτά τα μυϊκά μεταβολικά προϊόντα ενισχύουν ουσιαστικά ακόμα περισσότερο το μυϊκό πρήξιμο.
Το πρήξιμο και η κυτταρική διόγκωση : Κλειδιά για την αυξημένη μυϊκή ανάπτυξη
Ένας από τους 3 προωθητές της μυϊκής ανάπτυξης και δύναμης είναι το μεταβολικό στρες με τους άλλους δύο να είναι η μηχανική τάση και η μυϊκή φλεγμονή. Το μυϊκό πρήξιμο προκύπτει από την αυξημένη «κυτταρική ενυδάτωση», που οδηγεί στην διόγκωση του κυττάρου, η οποία αποτελεί μια μορφή μεταβολικού στρες. Αν από την άλλη ένα κύτταρο είναι αφυδατωμένο, όπως συμβαίνει σε πολλές ασθένειες δεν μπορεί να ενεργοποιήσει αναβολικές διαδικασίες αποτελεσματικά για να μπορέσει να αναπτυχθεί. Η αναβολική επίδραση που προκύπτει από την «κυτταρική ενυδάτωση» σηματοδοτεί αποτελεσματικότερα την μυϊκή πρωτεϊνοσύνθεση. Η θετικές επιδράσεις της επαρκής κυτταρικής ενυδάτωσης έχουν διαπιστωθεί σε πολλά είδη κυττάρων όπως στα ηπατικά κύτταρα, στα οστεοκύτταρα και στα μυϊκά κύτταρα. Ειδικά οι μυϊκές ίνες τύπου ΙΙ που έχουν άμεση σχέση με την μυϊκή υπερτροφία, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στην είσοδο του νερού, εξαιτίας της παρουσίας «καναλιών» μεταφοράς νερού (AQP4). Αυτά τα κανάλια που εκφράζονται έντονα στο σαρκείλημα των μυϊκών ινών ταχείας συστολής (τύπου ΙΙ), προωθούν την είσοδο υγρού στα μυϊκά κύτταρα. Σε πειράματα που πραγματοποιήθηκαν, όταν αυτά τα κανάλια που ουσιαστικά αποτελούν διόδους ενυδάτωσης των μυϊκών κυττάρων καταστραφούν σκόπιμα σε ποντίκια, τότε ο μυϊκός ιστούς τους ατροφεί. Αυτό αποτελεί μια καλή ένδειξη του ζωτικής σημασίας ρόλου που η κυτταρική ενυδάτωση διαδραματίζει στην μυϊκή ανάπτυξη.
Όμως τι είναι αυτό με την κυτταρική ενυδάτωση ή την διόγκωση του κυττάρου που ευνοεί την μυϊκή ανάπτυξη ; Παρόλο που κανείς δεν γνωρίζει με σιγουριά, η επικρατούσα θεωρία είναι πως η διόγκωση του κυττάρου αποτελεί μια μορφή κυτταρικού στρες, καθώς ουσιαστικά η κυτταρική μεμβράνη πιέζεται, κάτι που εκλαμβάνεται ως μια επικίνδυνη κατάσταση από το ίδιο το κύτταρο. Ειδικοί αισθητήρες που βρίσκονται μέσα στα μυϊκά κύτταρα εντοπίζουν τον αυξημένο ενδοκυτταρικό όγκο νερού όταν η κυτταρική μεμβράνη «τεντώνεται» από την διόγκωση. Σαν απάντηση προωθούν την δράση διαφόρων αναβολικών σημάτων και αυξητικών παραγόντων με σκοπό να προστατέψουν το μυϊκό κύτταρο. Επιπλέον η αυξημένη κυτταρική ενυδάτωση αυξάνει την δραστηριότητα των συστημάτων μεταφοράς αμινοξέων, σπρώχνοντας έτσι πιο πολλά αμινοξέα στον μυϊκό κύτταρο, όπως για παράδειγμα την γλουταμίνη, η οποία κιόλας προωθεί την κυτταρική ενυδάτωση σαν βιοχημική διαδικασία.
Κύτταρα δορυφόροι και μυϊκό πρήξιμο
Μια άλλη ιδέα είναι ότι η κυτταρική ενυδάτωση που προκαλείται από το μυϊκό πρήξιμο προωθεί την μυϊκή ανάπτυξη μέσω της αύξησης της δραστηριότητας κυττάρων δορυφόρων (satellite cells). Τα δορυφορικά κύτταρα είναι μυϊκά βλαστοκύτταρα που συμμετέχουν ενεργά στην μυϊκή επιδιόρθωση και ανάπτυξη. Συνήθως είναι ανενεργά, αλλά μπαίνουν στο παιχνίδι όταν ο μυς τραυματίζεται με κάποιον τρόπο, όπως μέσω της άσκησης. Συγκεκριμένοι αυξητικοί παράγοντες, όπως ο ινσουλινομιμητικός αυξητικός παράγοντας (IGF-1) είναι γνωστό ότι προωθούν την έναρξη και την διαφοροποίηση (διαδικασία μετατροπής του κυττάρου σε ένα άλλο πιο εξειδικευμένο κύτταρο) των δορυφορικών κυττάρων. Μάλιστα κάποιες έρευνες βρήκαν επίσης ότι και η κρεατίνη, το πιο διαδεδομένο αθλητικό συμπλήρωμα, προσφέρει επίσης αυξημένη κυτταρική ενυδάτωση σπρώχνοντας το νερό μέσα στο κύτταρο, κάτι που ενεργοποιεί τα δορυφορικά κύτταρα.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι το μυϊκό πρήξιμο όντας μια μορφή μεταβολικού στρες συμβάλλει θετικά στην μυϊκή ανάπτυξη, προωθώντας την δράση αυξητικών παραγόντων, όπως ο IGF-1. Ο βαθμός προώθησης της μυϊκής ανάπτυξης δεν είναι ακόμα σαφής, αλλά μπορούμε να υποθέσουμε ότι το αίσθημα του πρηξίματος σε μια προπόνηση είναι κάτι θετικό, χωρίς όμως να σημαίνει πως πρέπει να αποτελεί και αυτοσκοπό κάθε φορά που πηγαίνετε στο γυμναστήριο.
